ထုိေန႔နံနက္ကား ေဆာင္းအကူး ေလရူးမွဳံၾကြ တေပါင္းလတည္းဟူေသာ ဗမာ့ျပကၡဒိန္ အရ ေနာက္ဆုံးလ၏ ဆန္းစ တရက္ေန႔ နံနက္ ေစာေစာအာရုဏ္တက္ အခ်ိန္ပင္ျဖစ္၏။
ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအနီး အေရွ႕အေနာက္ေျပး၍ အိမ္တတန္းႏွင့္ ေဘးတဘက္တခ်က္ ကုကၠိဳပင္မ်ား စီတန္း ေပါက္ေရာက္ေနေသာ လမ္းတလမ္း ျခားလ်က္ကား၊ တရြာလုံးအနက္ အက်ယ္၀န္းဆုံး ဟုဆုိအပ္ေသာ ျခံၾကီးတျခံရွိ၏။ ထုိျခံၾကီး၏ ပတ္လည္ေလးမ်က္ႏွာကုိ လမ္းၾကီးေလးသြယ္တုိ႔က ညာဘယ္ေရွ႕ေနာက္ ၀န္းရံကာဆီးလ်က္ ရွိေန၏။ ေရွးအခါက ဤျခံၾကီးသည္ ဤေျမဤလမ္းမ်ားအျပင္ သည္ထက္ပင္ပုိ၍ က်ယ္၀န္းသည္ ဟု ဆုိၾက၏။
ဤမွ် ၾကီးမားက်ယ္၀န္းလွေသာ နယ္အတြင္းတြင္ အကုိင္းအလက္ေ၀ဆာလွေသာ မန္က်ည္းပင္ၾကီး ႏွစ္ပင္သည္ အေရွ႕ဘက္တပင္၊ အေနာက္ဘက္တပင္၊ အေပါက္ေစာင့္မ်ား အသြင္ မတ္မတ္မားမား ေပါက္ေရာက္လ်က္ တဘက္တခ်က္တြင္ မ်ဥ္းျပိဳင္ေျပးလ်က္ ရွိေသာ လမ္းမ်ားကုိ ပင္ရိပ္မုိး၍ ေနေလ၏။ ျပာရီညိဳေမွာင္ လေရာင္မဲ့ေသာ ေကာင္းကင္တြင္ ထင္ေပၚျပီးလွ်င္၊ ရြာတရြာလုံးတြင္ ေရွးအဆန္ဆုံး အၾကီးဆုံး ျဖစ္ေသာ အေဆာက္အဦးၾကီး တခုကုိ ထုိသစ္ပင္ၾကီး ႏွစ္ပင္သည္ မ်က္ႏွာမူလ်က္ ရွိေလ၏။
ဤၾကီးမားေသာ အေဆာက္အဦၾကီး၏ အိမ္တုိင္မ်ားမွာ အႏွစ္ႏွစ္၊ အလလ ဖုိ႔တက္ေနေသာ ဖုံထုၾကီးျဖင့္ပိ၍ ေျမေအာက္သုိ႔ ျမဳပ္လ်က္ရွိေလျပီ။
ျမိဳ႕စားရြာစား တုိ႔ေကာင္းစားၾကသည့္ မေ၀းေသးေသာ ေရွးေခတ္၏ လက္ငုတ္ျဖစ္ေသာ ဤမွ်ခန္းနား ၾကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အဦးကုိ ျမင္ရသူ ဟူသမွ်သည္ ထုိအိမ္ၾကီး၏ မူလပုိင္ရွင္၏ အေျခအေန၊ အတန္းအစား ျမင့္ပုံ၊ ၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာပုံကုိ ေတြးခ်င့္ႏုိင္ေပမည္။ ယခုအခါမူကား ထုိၾကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အဦးၾကီး၏ ေနာက္ေဖးေဆာင္ အခန္းတခန္းမွ မွိတ္တုတ္မွိတ္တုတ္ျဖင့္ ေတာက္ေနေသာ ေရနံေခ်း မီးခြက္ကေလးမွ မီးေရာင္ျခည္ တန္းကေလးသည္၊ အျပင္သုိ႔ ထရံၾကားမွ ထုိးထြက္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရေပမည္။ ထုိသုိ႔ေတြ႔ျမင္ရျခင္းမွာ ထုိမွ် အခ်ိန္မေတာ္သည့္ ညအခါ ၌ အိမ္တြင္းရွိ ေယာက်ၤား၊ မိန္းမ အားလုံးပင္ ခါတုိင္းႏွင့္မတူ တမူူထူးျခားလ်က္ အလုပ္မ်ား ေနၾကသည့္ အျခင္းအရာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ရံဖန္ရံခါ အိမ္တြင္းမွ မိန္းမတေယာက္၏ ညည္းသံကုိ ၾကားရမည္ ျဖစ္၏။
အခ်ိန္ကား စကၠန္႔မွ မိနစ္၊ မိနစ္မွ နာရီ စသည္ျဖင့္ ကုန္လြန္ခဲ့ေလျပီ။ ေနာက္ဆုံး၌ ကေလးတေယာက္၏ ညံစာစာ ငုိသံမ်ားသည္၊ ထုိအခ်ိန္အထိ ဆိတ္ျငိမ္စြာ အိပ္ေမာက်လ်က္ ရွိေနေသာ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားဆီသုိ႔ ပဲ့တင္ရုိက္သြားေလ၏။ ထုိႏွစ္ကား ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၂ရ၆ ခုႏွစ္ျဖစ္၏။ အဂၤလိပ္ သကၠရာဇ္ ႏွင့္တြက္မည္ ဆုိလွ်င္ ၁၉၁၅ ခုျဖစ္၏။
ပုိျပီးေသခ်ာ ေစလုိလွ်င္ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၃ ရက္ ေန႔ပင္ျဖစ္၏။ ေ၀းေျမနယ္ျခား တုိင္းတပါး ဥေရာပ၏ ဆီးႏွင္းျဖိဳက္ျဖိဳက္ ေရခဲျပင္တုိ႔ ဖုံးအုပ္လႊမ္းတင္လ်က္ ရွိေသာ လြင္ျပင္ တလင္းတုိ႔၌ ကား၊ လူလူခ်င္း သတ္ျဖတ္ေနၾကသည့္ တုိက္ပြဲခုိက္ပြဲမ်ား၏ တုိက္သံခုိက္သံ ပစ္ခတ္သံျဖင့္ တုန္ဟီးလ်က္ ရွိ၏။ သုိ႔ေသာ္ ဤ ဌာန ဤေဒသတြင္ ကား၊ ေဘးဘယာရန္မခဘဲ၊ ျငိမ္းခ်မ္းဧျမ သကဲ့သုိ႔ရွိ၏။ "ျငိမ္းခ်မ္းဧျမ သည္ ဆုိျခင္းမွာ အဟုတ္ေလာ။ ထုိစဥ္အခါက ေကာင္းကင္တြင္ သြားေနေသာ နကၡတ္တာရာ ျဂိဳလ္ေနျဂိဳလ္ထား တုိ႔သည္ ယခုပင္ ဘြားျမင္ေသာ ကေလးသူငယ္အား၊ ဧျခိမ္းခ်မ္းသာျခင္း ကုိအကယ္ေပးမည္ ဟု အေဟာထုတ္ႏုိင္ရန္ ညႊန္ျပၾကပါ၏ေလာ" ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ၾကစုိ႔။
"ေမာင္ရင္ ဖာေရ...ေယာက်ၤားကေလးေတာ့ .... နကၡတ္ ၾကည့္ျပီး အခ်ိန္တြက္လုိက္စမ္းပါ" ဟုခုိင္းေသာ အသံတသံသည္ အိမ္ခန္းတြင္းမွ ထြက္ေပၚလာေလသည္။ ထုိအသံမွာ ဧကန္မုခ် ရြာကလက္သည္ အေဒၚၾကီး၏ အသံႏွင့္တူ၏။ အျပင္၌ ေစာင့္ေနေသာ ကုိရင္ဖာ သည္ ကျပာကရာထတဲ့၍ ေကာင္းကင္သုိ႔ ပတ္ခ်ာလွည့္ ေမာ့ၾကည့္ေတာ့ကာ ထြန္းေတာက္ေနေသာ နကၡတ္တာရာ တုိ႔၏ အေနအထားကုိ မွတ္သားလ်က္ အနီးဆုံး အခ်ိန္ကုိ တြက္ခ်က္ေလေတာ့ သည္။
သုိ႔ျဖင့္ ကုိရင္ဖာသည္ သူ၏သား ေမြးေန႔၊ေမြးရက္ အခ်ိန္နာရီတုိ႔ကုိ ေပရြက္တစ္ရြက္တြင္ ကညစ္ႏွင့္ ေရးသား၍ မွတ္သားလုိက္ေလ၏။ ထုိအေတာအတြင္း တဘက္ခန္းမွ အဘုိးျဖစ္သူသည္၊ ကေလး၏ ငုိသံမ်ားေၾကာင့္ အိပ္ရာမွ လန္႔ႏုိးျပီးေသာ္၊ လက္သည္ အေဒၚၾကီး၏ ေျပာသံၾကားသည့္ အတုိင္း ၎၏ အိပ္ရာထဲမွ တဦးတေယာက္ ကုိမွ် တုိက္ရုိက္ရည္ရြယ္ျခင္း မရွိေသာ အေမးမ်ိဳးျဖင့္ "ေအး-ေအး- ဒီကေန႔ဘာလဲေဟ့.၊စေနေန႔ မဟုတ္လား" ဟုေအာ္၍ ေမးလုိက္ေလ၏။
အဘုိးျဖစ္သူ ေမးလုိက္သည့္ အခါ၊ သမီး မီးေနသယ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရင္း သမီးအခန္းတြင္းမွာ ရွိေနသည့္ အဖြားျဖစ္သူက စေနေန႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပလုိက္ေလ၏။ အဘုိးျဖစ္သူမွာ တခဏမွ် ျငိမ္သက္လ်က္ ရွိေန၏။ ၎သည္ တခုခုကုိ စိတ္တြက္ တြက္လ်က္ ရွိ၏။ တြက္ျပီးေသာ အခါ "ေကာင္းတယ္ေဟ့၊ စေနကလည္း စေနသား၊ ရာဇာကလဲ ရာဇာ့ဘြား၊ ဘယ္ေလာက္ထက္ျပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းမဲ့ ကေလးလဲေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး" ဟုေျပာေလ၏။
ဤေမြးစ ကေလးကား ဦးဖာ-ေဒၚစု တုိ႔၏ ေနာက္ဆုံးဘြားသည့္ သားေထြးကြ်န္ေတာ္ ပင္တည္း။
စာၾကြင္း။ ။ဗုိ္လ္ခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ အဂၤလိပ္လုိ ေရးသည့္ အတၳဳပၸတၱိ ျဖစ္ပါသည္။
ဒုတိယ ဗုိ္လ္မႈးၾကီး ဘုိ က ဘာသာျပန္ဆုိ ေပးျပီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳမွ ျပင္ဆင္သည္ ဟုမွတ္သားရပါသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တုိင္ သေဘာတူ လက္ခံသည္။
"ကဗ်ာဆန္လိုက္တာ"ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ မွ ဘာသာျပန္သူ ဗုိလ္မႈးၾကီးဘုိ အား မွတ္ခ်က္ခ် ေျပာခဲ့သည္ ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတၳဳပၸတၱိ စာအုပ္မွ ဖတ္ရႈရပါသည္။
ေမတၱာ ကရုဏာ ေစတနာျဖင့္
စလင္းဇင္ေယာ္
ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းအနီး အေရွ႕အေနာက္ေျပး၍ အိမ္တတန္းႏွင့္ ေဘးတဘက္တခ်က္ ကုကၠိဳပင္မ်ား စီတန္း ေပါက္ေရာက္ေနေသာ လမ္းတလမ္း ျခားလ်က္ကား၊ တရြာလုံးအနက္ အက်ယ္၀န္းဆုံး ဟုဆုိအပ္ေသာ ျခံၾကီးတျခံရွိ၏။ ထုိျခံၾကီး၏ ပတ္လည္ေလးမ်က္ႏွာကုိ လမ္းၾကီးေလးသြယ္တုိ႔က ညာဘယ္ေရွ႕ေနာက္ ၀န္းရံကာဆီးလ်က္ ရွိေန၏။ ေရွးအခါက ဤျခံၾကီးသည္ ဤေျမဤလမ္းမ်ားအျပင္ သည္ထက္ပင္ပုိ၍ က်ယ္၀န္းသည္ ဟု ဆုိၾက၏။
ဤမွ် ၾကီးမားက်ယ္၀န္းလွေသာ နယ္အတြင္းတြင္ အကုိင္းအလက္ေ၀ဆာလွေသာ မန္က်ည္းပင္ၾကီး ႏွစ္ပင္သည္ အေရွ႕ဘက္တပင္၊ အေနာက္ဘက္တပင္၊ အေပါက္ေစာင့္မ်ား အသြင္ မတ္မတ္မားမား ေပါက္ေရာက္လ်က္ တဘက္တခ်က္တြင္ မ်ဥ္းျပိဳင္ေျပးလ်က္ ရွိေသာ လမ္းမ်ားကုိ ပင္ရိပ္မုိး၍ ေနေလ၏။ ျပာရီညိဳေမွာင္ လေရာင္မဲ့ေသာ ေကာင္းကင္တြင္ ထင္ေပၚျပီးလွ်င္၊ ရြာတရြာလုံးတြင္ ေရွးအဆန္ဆုံး အၾကီးဆုံး ျဖစ္ေသာ အေဆာက္အဦးၾကီး တခုကုိ ထုိသစ္ပင္ၾကီး ႏွစ္ပင္သည္ မ်က္ႏွာမူလ်က္ ရွိေလ၏။
ဤၾကီးမားေသာ အေဆာက္အဦၾကီး၏ အိမ္တုိင္မ်ားမွာ အႏွစ္ႏွစ္၊ အလလ ဖုိ႔တက္ေနေသာ ဖုံထုၾကီးျဖင့္ပိ၍ ေျမေအာက္သုိ႔ ျမဳပ္လ်က္ရွိေလျပီ။
ျမိဳ႕စားရြာစား တုိ႔ေကာင္းစားၾကသည့္ မေ၀းေသးေသာ ေရွးေခတ္၏ လက္ငုတ္ျဖစ္ေသာ ဤမွ်ခန္းနား ၾကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အဦးကုိ ျမင္ရသူ ဟူသမွ်သည္ ထုိအိမ္ၾကီး၏ မူလပုိင္ရွင္၏ အေျခအေန၊ အတန္းအစား ျမင့္ပုံ၊ ၾကြယ္၀ ခ်မ္းသာပုံကုိ ေတြးခ်င့္ႏုိင္ေပမည္။ ယခုအခါမူကား ထုိၾကီးက်ယ္ေသာ အေဆာက္အဦးၾကီး၏ ေနာက္ေဖးေဆာင္ အခန္းတခန္းမွ မွိတ္တုတ္မွိတ္တုတ္ျဖင့္ ေတာက္ေနေသာ ေရနံေခ်း မီးခြက္ကေလးမွ မီးေရာင္ျခည္ တန္းကေလးသည္၊ အျပင္သုိ႔ ထရံၾကားမွ ထုိးထြက္ေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရေပမည္။ ထုိသုိ႔ေတြ႔ျမင္ရျခင္းမွာ ထုိမွ် အခ်ိန္မေတာ္သည့္ ညအခါ ၌ အိမ္တြင္းရွိ ေယာက်ၤား၊ မိန္းမ အားလုံးပင္ ခါတုိင္းႏွင့္မတူ တမူူထူးျခားလ်က္ အလုပ္မ်ား ေနၾကသည့္ အျခင္းအရာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္ေပသည္။ ရံဖန္ရံခါ အိမ္တြင္းမွ မိန္းမတေယာက္၏ ညည္းသံကုိ ၾကားရမည္ ျဖစ္၏။
အခ်ိန္ကား စကၠန္႔မွ မိနစ္၊ မိနစ္မွ နာရီ စသည္ျဖင့္ ကုန္လြန္ခဲ့ေလျပီ။ ေနာက္ဆုံး၌ ကေလးတေယာက္၏ ညံစာစာ ငုိသံမ်ားသည္၊ ထုိအခ်ိန္အထိ ဆိတ္ျငိမ္စြာ အိပ္ေမာက်လ်က္ ရွိေနေသာ အိမ္နီးနားခ်င္းမ်ားဆီသုိ႔ ပဲ့တင္ရုိက္သြားေလ၏။ ထုိႏွစ္ကား ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၂ရ၆ ခုႏွစ္ျဖစ္၏။ အဂၤလိပ္ သကၠရာဇ္ ႏွင့္တြက္မည္ ဆုိလွ်င္ ၁၉၁၅ ခုျဖစ္၏။
ပုိျပီးေသခ်ာ ေစလုိလွ်င္ ၁၉၁၅ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၃ ရက္ ေန႔ပင္ျဖစ္၏။ ေ၀းေျမနယ္ျခား တုိင္းတပါး ဥေရာပ၏ ဆီးႏွင္းျဖိဳက္ျဖိဳက္ ေရခဲျပင္တုိ႔ ဖုံးအုပ္လႊမ္းတင္လ်က္ ရွိေသာ လြင္ျပင္ တလင္းတုိ႔၌ ကား၊ လူလူခ်င္း သတ္ျဖတ္ေနၾကသည့္ တုိက္ပြဲခုိက္ပြဲမ်ား၏ တုိက္သံခုိက္သံ ပစ္ခတ္သံျဖင့္ တုန္ဟီးလ်က္ ရွိ၏။ သုိ႔ေသာ္ ဤ ဌာန ဤေဒသတြင္ ကား၊ ေဘးဘယာရန္မခဘဲ၊ ျငိမ္းခ်မ္းဧျမ သကဲ့သုိ႔ရွိ၏။ "ျငိမ္းခ်မ္းဧျမ သည္ ဆုိျခင္းမွာ အဟုတ္ေလာ။ ထုိစဥ္အခါက ေကာင္းကင္တြင္ သြားေနေသာ နကၡတ္တာရာ ျဂိဳလ္ေနျဂိဳလ္ထား တုိ႔သည္ ယခုပင္ ဘြားျမင္ေသာ ကေလးသူငယ္အား၊ ဧျခိမ္းခ်မ္းသာျခင္း ကုိအကယ္ေပးမည္ ဟု အေဟာထုတ္ႏုိင္ရန္ ညႊန္ျပၾကပါ၏ေလာ" ကြ်ႏ္ုပ္တုိ႔ ေစာင့္ၾကည့္ၾကစုိ႔။
"ေမာင္ရင္ ဖာေရ...ေယာက်ၤားကေလးေတာ့ .... နကၡတ္ ၾကည့္ျပီး အခ်ိန္တြက္လုိက္စမ္းပါ" ဟုခုိင္းေသာ အသံတသံသည္ အိမ္ခန္းတြင္းမွ ထြက္ေပၚလာေလသည္။ ထုိအသံမွာ ဧကန္မုခ် ရြာကလက္သည္ အေဒၚၾကီး၏ အသံႏွင့္တူ၏။ အျပင္၌ ေစာင့္ေနေသာ ကုိရင္ဖာ သည္ ကျပာကရာထတဲ့၍ ေကာင္းကင္သုိ႔ ပတ္ခ်ာလွည့္ ေမာ့ၾကည့္ေတာ့ကာ ထြန္းေတာက္ေနေသာ နကၡတ္တာရာ တုိ႔၏ အေနအထားကုိ မွတ္သားလ်က္ အနီးဆုံး အခ်ိန္ကုိ တြက္ခ်က္ေလေတာ့ သည္။
သုိ႔ျဖင့္ ကုိရင္ဖာသည္ သူ၏သား ေမြးေန႔၊ေမြးရက္ အခ်ိန္နာရီတုိ႔ကုိ ေပရြက္တစ္ရြက္တြင္ ကညစ္ႏွင့္ ေရးသား၍ မွတ္သားလုိက္ေလ၏။ ထုိအေတာအတြင္း တဘက္ခန္းမွ အဘုိးျဖစ္သူသည္၊ ကေလး၏ ငုိသံမ်ားေၾကာင့္ အိပ္ရာမွ လန္႔ႏုိးျပီးေသာ္၊ လက္သည္ အေဒၚၾကီး၏ ေျပာသံၾကားသည့္ အတုိင္း ၎၏ အိပ္ရာထဲမွ တဦးတေယာက္ ကုိမွ် တုိက္ရုိက္ရည္ရြယ္ျခင္း မရွိေသာ အေမးမ်ိဳးျဖင့္ "ေအး-ေအး- ဒီကေန႔ဘာလဲေဟ့.၊စေနေန႔ မဟုတ္လား" ဟုေအာ္၍ ေမးလုိက္ေလ၏။
အဘုိးျဖစ္သူ ေမးလုိက္သည့္ အခါ၊ သမီး မီးေနသယ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ရင္း သမီးအခန္းတြင္းမွာ ရွိေနသည့္ အဖြားျဖစ္သူက စေနေန႔ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပလုိက္ေလ၏။ အဘုိးျဖစ္သူမွာ တခဏမွ် ျငိမ္သက္လ်က္ ရွိေန၏။ ၎သည္ တခုခုကုိ စိတ္တြက္ တြက္လ်က္ ရွိ၏။ တြက္ျပီးေသာ အခါ "ေကာင္းတယ္ေဟ့၊ စေနကလည္း စေနသား၊ ရာဇာကလဲ ရာဇာ့ဘြား၊ ဘယ္ေလာက္ထက္ျပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းမဲ့ ကေလးလဲေတာ့ မေျပာတတ္ဘူး" ဟုေျပာေလ၏။
ဤေမြးစ ကေလးကား ဦးဖာ-ေဒၚစု တုိ႔၏ ေနာက္ဆုံးဘြားသည့္ သားေထြးကြ်န္ေတာ္ ပင္တည္း။
စာၾကြင္း။ ။ဗုိ္လ္ခ်ဳပ္ကုိယ္တုိင္ အဂၤလိပ္လုိ ေရးသည့္ အတၳဳပၸတၱိ ျဖစ္ပါသည္။
ဒုတိယ ဗုိ္လ္မႈးၾကီး ဘုိ က ဘာသာျပန္ဆုိ ေပးျပီး ဒီးဒုတ္ဦးဘခ်ိဳမွ ျပင္ဆင္သည္ ဟုမွတ္သားရပါသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း ကုိယ္တုိင္ သေဘာတူ လက္ခံသည္။
"ကဗ်ာဆန္လိုက္တာ"ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ မွ ဘာသာျပန္သူ ဗုိလ္မႈးၾကီးဘုိ အား မွတ္ခ်က္ခ် ေျပာခဲ့သည္ ဟု ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အတၳဳပၸတၱိ စာအုပ္မွ ဖတ္ရႈရပါသည္။
ေမတၱာ ကရုဏာ ေစတနာျဖင့္
စလင္းဇင္ေယာ္
စုစည္းရွာေဖြတင္ျပသည္။
0 comments: